Insights

1. Türkiye’ye kara yolu ile, römork vasıtasıyla tekne sokmak mümkün mü?

İkinci el tekne ithali yasak değil, bakanlık iznine tabi ancak izin almak çok zor. Teknenizi yabancı bayrakla kullanmak isterseniz izin almak daha mümkün hale geliyor. Denizden gelecekseniz gümrük girişi olan bir liman/marinadan giriş yapmanız, Karadan gelecekseniz bir gümrük müşavirine danışmanız gereklidir. Bilge Legal anlaşmalı olduğu gümrük müşavirleri ile tüm süreçleri adınıza yönetmektedir. 

Gümrük işlemlerini bizzat tekne sahibinin yapmasını engelleyen bir kural yoktur; fakat ülkeye giriş ve gümrük işlemleri oldukça detaylıdır. Hataya mahal vermemek adına bir gümrük müşavirinden profesyonel destek alınması daha uygun olacaktır.

2. Bu şekilde tekne sokarken teknenin sahibinin bizzat hazır bulunması şart mı?

Yabancı bayraklı tekne alım satım vs. işlemler için bayrağın ait olduğu ülke şartlarına tabidir. Türkiye’ye girerken sahibi olmaksızın giremez ve kaldığı süre içinde sahibi teknede olmadan seyre çıkamaz.

3. Bu şekilde tekne sokarken deniz yoluyla gelirken yapılan transit log yapılıyor mu?

Türk bayraklı tekneler yurt dışı çıkış yapmayacaklar ise herhangi bir izne tabi olmadan Türk limanları arasında seyir ve giriş çıkış yapabilirler.

Yabancı bayrak tekneler izne tabi. Bu izin turizm mevzuatı gereği oldukça esnetildi ancak her an katı sınırlar geri dönebilir. Türkiye haricinde bir ülkenin vatandaşı iseniz, eğer sahibinden yurt dışı ikamet şartı temin ederseniz yabancı bayrak kullanımınız açısından avantajlı olabilir.

Şimdilik ülkeye bir gümrük kapısından giriş yaptıktan sonra beş yıla kadar kalabiliyorsunuz; fakat bu süre yeni bir düzenlemeyle her an kısaltılabilir. Limanlar arası giriş çıkışlarda seyir izin belgesi (transit log) almanız gerekir.

Kendi limanlarımız arası Türk bayraklı teknelerle dolaşmak için, sefer bölgesi ve teknede bulunacak kişi bilgileri gibi bilgiler uygun düzenlendiği takdirde her sefer transit log almaya gerek yok. Yabancı bayraklı tekne ile Türk limanları arasında bile seyir yapıldığında transit log alınması gerekir. 

4. Yurt dışından ikinci el tekne ithal ederken gereken belgeler nelerdir? (Registration, sigorta etc.)

Tekne hangi ülkede kayıtlı ise o ülkenin kayıt belgesi istenir. Eğer kaydı yoksa fatura ve belgeleri olması gerekmektedir. Ayrıca uluslararası denizcilik ehliyeti ve tekne sigortası talep edilir. Yeri geldiğinde ithalat ve gümrük işlemleri için iktisap edilen teknenin bedeline ilişkin paranın nereden ödeneceği ve ödeme biçimi dahil bilgi talep edilebilir. Gümrük işlemleri için profesyonel yardım alınması tavsiye edilir zira gümrükleme oldukça teknik bir konudur, hata yapılma ihtimali yüksektir.

Bununla birlikte Türkiye’de ikinci el teknelerin ithali yoktur. Ancak yabancı bayrak hükümleri çerçevesinde kullanabilirsiniz. Eğer sıfır tekne alıyorsanız Türkiye’ye ithali mümkün ve ithal işlemi tamamlandığında Türk bayrağına geçecektir. İthalatını yapacağınız teknenin mutlaka CE belgeli sıfır tekne olması gerekmektedir. Yurt dışından İkinci el tekne almanız yasak değil. Yabancı bayrak şartlarına tabi olarak ülkeye getirebilirsiniz. Ancak Türk bayrağına geçirmeniz izne tabi. İlgili kurumlar bu izin konusunda çok hassas ve katı davrandığından emsal yaratmamak için izin almanız hemen hemen imkansız.

Sahibi tekneyi 27.01.2017 tarihinden önce almışsa ülkede ikameti varsa kendi adına Türk Bayrağına geçirebilir böylece siz Türk bayraklı olarak satın alabilirsiniz. 27.01.2017 tarihinden sonra satın alınan ikinci el yabancı bayraklı bir tekneyi Türk bayrağına geçiremezsiniz ancak yabancı bayraklı olarak kullanabilirsiniz.

Türkiye’de bulunan yabancı bayrak bir tekneyi satın almak istediğinizde ise bayrak ülkesinin şartlarına tabisiniz. Bayrağın ülkesine göre satın alma ve kullanma farklılık gösteriyor.

5. Türkiye'de her sene kayıt yenilenerek 5 yıl boyunca mı kalınabiliyor? Yurt dışından tekne getirilince ne kadar süre ile  Türkiye'de tutulabiliyor ve ne sıklıkla girip çıkmak gerekir?

Yurt dışından ikinci el bir tekne alındığında ve alınan ülkenin bayrağı ile Türkiye de kullanıldığında ülkede kalma süresi 5 yıla kadar uzatılabiliyor. 5 yıl sonunda mevzuatta bir değişiklik olmadığı takdirde herhangi bir yurt dışı limana tekrar giriş çıkış yapılması gereklidir. Beş yıl sonunda uygun şartlarda bir günlük çıkış, sürenin yeniden uzaması için yeterlidir.

Yabancı bayraklı tekne gümrük kapısı olmayan marinalarda karaya alınamaz. Aynı zamanda yabancı bayraklı teknedeki parça değişimleri için gümrükleme işlemi yapılır.

27.01.2007 tarihinden sonra alınan ikinci el teknelerin ithalatına izin çıkmıyor. İkinci el teknelerin ithalinde Bakanlık diğer sektörlere emsal olur ve başka birçok gerekçe ile izin vermiyor.

6. Yurt dışından ikinci el tekne ithal ederken KDV’nin ödenmiş olup olmadığı sorulur mu, vergisel ne gibi yükümlülükler doğar?

Eğer tekneniz sıfırsa veya 27/1/2017 tarihinden önce iktisap ettiğinizi ve bayrağını taşıdığı ülke kayıtlarında olduğunu gösterir belgeniz varsa Türk bayrağına geçişte sıfır ÖTV, sadece %1 KDV ödersiniz. Yurt dışından getirilecek teknenin 2017 yılından önce alindigini ispatlamak için satış kontratı tek başına yetmeyebilir. Teknenin yabancı ülkedeki kaydı vs. gerekebilir.

Eğer sıfır tekne getirmek isterseniz aynı şartlar geçerlidir, ayrıntılar için giriş yapacağınız Liman Başkanlığı ile görüşmenizi öneririz.

İthalat yapmadığınız süre 2. el yabancı bayraklı tekneyi kullanmak için bakanlık iznine gerek yok. Ülkeye bir gümrük kapısı olan liman/marina dan giriş yapabilir ve yabancı bayrak kurallarına uygun kullanabilirsiniz, vergi ödemezsiniz.

Türk bayrağına geçişte, “Türk Bayrağı Satış Vergisi” olarak adlandırılan, tekne bedelinin %27,44’ü oranındaki ÖTV-KDV bileşkesi mevcuttur.

7. 2017 öncesi mevzuata göre yabancı ikinci el tekne Türk bayrağına  hangi şartlarla geçirilebiliyor?

27/1/2017’den önce iktisap edilen ikinci el teknelerin Türk bayrağına geçirilebilmesi için yasal dayanaklar:

a) Türk gemisi Türk Bayrağı çeker. TTK’nın(Türk Ticaret Kanunu) bu hükmü emredicidir.

b) Türk vatandaşına ait gemi, Türk gemisidir.

c) İthalattan değil, BAYRAK çekmekten bahsedilmelidir.

d) BAYRAK çekmenin, mevzuatta her durumda “ithalat” olarak değerlendirilmesi doğru değildir.

e) Özel tekneler için Bayrak çekmek yasaklanamaz veya izne tabi tutulamaz.